Пра перайманні, жаданні і тарзанкі (Яўгенія Манцэвіч)
- Ты не заўважыў, што ў мяне змяніўся стыль пісьма? – запытала я, калі ён скончыў чытаць і паклаў мае рукапісы побач з кубкам капучына.
- Не. Проста гэта іншыя апавяданні.
- Ну як жа? Няўжо яны не падобныя да Муракамі?
- Ну, магчыма. А ты што, знарок так пішаш?
Мы сядзелі ў кафэ, куды заходзілі амаль штодня вось ужо два гады. Тут я заўсёды паказвала яму свае новыя творы. Ён чытаў іх, а затым мы, чапляючы слова за слова, паглыбляліся ў размову, а часам і ў бурныя спрэчкі.
- Канешне, не. Але прачытанне ўсяго Муракамі за два тыдні не прайшло бясследна. Я гэта сама заўважыла. Глядзі, якую ўвагу я стала надзяляць дробязям. А колькі ў мяне дыялогаў! Апавяданне вяду ад першай асобы...
- Дык ус ё ж у тваіх руках. Не хочаш пісаць, як Муракамі, – не пішы. Паглыбляйся ў вобразы, як і раней.
- Справа не ў гэтым, – я стала зрывацца на шэпт. – Усё атрымліваецца як бы неўсвядомлена. Я проста пішу так, і ўсё. А пасля заўважаю гэтае падабенства, так бы мовіць, перайманне.
- І да чаго ты вядзеш? – не разумеў ён.
- Я пра тое, што мы заўжды некага пераймаем. Не ведаю, як ты, але я дакладна. Вось, напрыклад, пасябрую з кімсьці і пачынаю яго капіраваць. І самае жахлівае тое, што я гэта разумею і не магу нічога змяніць. Я капірую нават цябе...
- Ну, не ведаю. Я гэтага не заўважаў.
- Гэта ты не заўважаў, а я заўважаю заўсёды. Такое ўражанне, што мяне самой няма, гэта толькі суцэльныя перайманні. Вось і Муракамі цяпер...
Знясіліўшыся, я адкінулася на спінку крэсла. Выцягнула пакецік чаю “Earl Grey” з кубка. Здаецца, ён праляжаў там занадта доўга. Зрабіўшы глыток, я адчула непрыемную гаркоту.
Ён спакойна піў сваё традыцыйнае капучына. Мы маўчалі.
- Божа, як хочацца курыць! – раптам вырвалася ў мяне.
Яго твар прыняў форму пытальніка:
- Але ж ты ніколі не курыла!
- Ведаю. Ды няўжо ў цябе не было такога, каб хацелася зрабіць нешта, чаго ты ніколі не рабіў?
- Натуральна, хацелася! Я, напрыклад, хачу адправіцца ў кругасветнае падарожжа, пакатацца на водным матацыкле і горных лыжах, пакаштаваць плод кактуса, я хачу мноства рэчаў, якіх у мяне ніколі не было. Як на мяне, дык да гэтага і зводзіцца рух жыцця. Але каб курыць...
- Дзіўна, сказала я. – А можа, зусім і не дзіўна. Але мне вось, бывае, вельмі хочацца курыць, – хаця я нават не спрабавала гэтага рабіць. Ніводнай зацяжкі. Магчыма, гэта я таксама кагосьці пераймаю...
- Цікава, каго ж? – спытаў ён.
Я пачала перабіраць у памяці знаёмых, што кураць. Дзіўна, але ніхто з іх мне не падабаўся. Ён гэта зразумеў, і яго вусны расцягнуліся ў яхіднай усмешцы.
- Атрымліваецца, што можна пераймаць нават таго, хто табе несімпатычны, – нарэшцэ зрабіла выснову я.
Ён нічога не адказаў. А замест гэтага стаў боўтаць лыжкай у кубку з дзіўнага колеру капучына на дне. Тады я працягнула:
- Часам мне хочацца напіцца ўшчэнт ці збегчы з дому. Гэта, напэўна, таксама, так бы мовіць, рух жыцця... Хацець чагосьці і не рабіць гэтага... А яшчэ мне заўсёды хацелася скочыць з тарзанкі.
Я ўсміхнулася. Ён мне адказаў тым жа.
- Пойдзем заўтра ў парк атракцыёнаў і скочым з тарзанкі, – прапанаваў ён.
- Не, я гэтага ніколі не зраблю.
Ён паклікаў афіцыянта і папрасіў разлічыць нас. Пакуль чакалі, маўчалі. Хутка прынеслі паперку, на якой было напісана толькі два словы: капучына і чай. А побач з імі – цэны. Ніжэй яшчэ адна лічба – агульная сума.
Ён дастаў грошы, паклаў іх на стол. Мы ўсталі і накіраваліся да выхада.
- А ўсё ж такі тут падаюць паскуднае капучына, – сказаў ён.
Сказаць, што я здзівілася, – нічога не сказаць:
- Як жа? Чаму ты тады ўжо два гады амаль штодня заказваеш яго?
- Не ведаю, – проста адказаў ён. – А два гады – гэта не так ужо і многа.
- Гэта як паглядзець. Калі прыгадаць усе падзеі апошніх двух гадоў... – я паглядзела на яго і мне чамусьці не захацелася боьш нічога казаць. Я ўзяла яго за руку, і мы пайшлі да метро.
Назаўтра, абняўшыся, мы стаялі ў парку атракцыёнаў і глядзелі, як людзі скакалі з тарзанкі.
|